Żywność przetworzona – co to znaczy?
Żyjemy w przeświadczeniu, że najbardziej wartościowe jest świeże pożywienie, które zawiera wyłącznie naturalne składniki – bez szkodliwych substancji nazywanych czasami „ulepszaczami”. Trudno nie zgodzić się z tym stwierdzeniem, jednak przetworzone produkty również mogą mieć wartość odżywczą. Zanim jednak zdecydujemy się po nie sięgnąć, warto upewnić się, jakiej obróbce zostały poddane.
Co to jest żywność przetworzona?
Najbardziej „rażące” przykłady przetworzonej żywności to tzw. fast foody oraz gotowe dania, które wystarczy np. podgrzać w mikrofalówce. Wartość kaloryczna tego typu produktów jest najczęściej bardzo wysoka – w przeciwieństwie do ilości składników, które wywierają korzystny wpływ na organizm. Choć prezentują się i pachną atrakcyjnie, ich regularne spożywanie może prowadzić do otyłości i cukrzycy, a także wywoływać nadciśnienie tętnicze. Dlaczego? Aby poprawić wygląd i strukturę jedzenia, producenci dodają do niego sztuczne barwniki i konserwanty. Nie stronią też od cukru, soli i tłuszczu. Patrząc na wysoko przetworzone jedzenie, nie jesteśmy w stanie stwierdzić, z czego jest wykonane – poszczególne składniki są bowiem drobno poszatkowane lub zmielone.
Naturalne metody przetwarzania żywności
Trudno unikać pożywienia, które jest w jakikolwiek sposób przetworzone. Konserwowanie owoców, warzyw czy mięs nie musi jednak być tożsame ze stosowaniem sztucznych ulepszaczy. Można wykonywać je samodzielnie – w stosunkowo niewielkiej skali, na własny użytek. Dzięki temu mamy pewność, że to co jemy nie zawiera składników, których nie chcielibyśmy spożywać. Gdy przyglądamy się ogórkom zakiszonym samodzielnie, wiemy, że dodaliśmy do nich świeże i naturalne składniki. To samo dotyczy na przykład własnoręcznie przyrządzonej pasty jajecznej. Kupując gotowy produkt w sklepie, nie potrafimy z całą pewnością stwierdzić, co się w nim znajduje.
Przykłady naturalnych metod konserwowania żywności:
•pasteryzacja
• suszenie
• mrożenie
• wędzenie
• liofilizacja
Ich stosowanie jest bezpieczne, mimo że przyczynia się do utraty substancji odżywczych, które obniżają wartość pokarmu.
Co to jest żywność wysoko przetworzona?
Pod tajemniczą i groźną nazwą żywność wysoko przetworzona kryją się produkty, które poddano obróbce technologicznej. To inaczej przetwarzanie na skalę przemysłową. Skomplikowane procesy można przeprowadzać wyłącznie w zakładach wyposażonych w odpowiednie oprzyrządowanie. Przetwarzanie produktów na skalę przemysłową ma na celu przedłużyć ich okres przydatności do spożycia. Taki efekt uzyskuje się m.in. stosując rozmaite dodatki, czasami szkodliwe. Niezdrowe składniki, jeśli spożywamy je regularnie i w dużych ilościach, często powodują rozmaite dolegliwości, takie jak np. alergie, astma czy zapalenie skóry.
Przykłady żywności wysoko przetworzonej:
Napoje gazowane
Nawet jeśli oranżada ma smak pomarańczy, zdecydowanie nie posiada wartości odżywczych, jakie występują w tych soczystych i naturalnie słodkich owocach. Podstawowy składnik napojów gazowanych to niestety cukier, którego nadmiar powoduje cukrzycę, próchnicę, otyłość, a także choroby serca i nerek.
Nuggety
W tym przypadku bynajmniej nie chodzi o samodzielnie przygotowane mięso, ale o gotowe produkty, które wystarczy np. odgrzać w piekarniku. Zawartość mięsa w tego typu daniach często wynosi zaledwie 50%. Pozostała połowa składników to sztuczne wypełniacze i ulepszacze smaku.
Parówki
Ile mięsa jest w parówce – odpowiedź na to pytanie sprawia, że włos jeży się na głowie… Tego typu produkty składają się przede wszystkim z tłuszczu i ulepszaczy smaku. Próżno by szukać w nich białka, witamin i minerałów, których potrzebuje ludzki organizm. Smakowity smak parówek zawdzięczamy często znacznej zawartości soli.
Wafle ryżowe
Choć często określa się je jako dietetyczne, wafle dietetyczne niekoniecznie sprzyjają zdrowemu odżywianiu. Ze względu na wysoki indeks glikemiczny powodują nagły przyrost i równie nagły spadek energii. Uczucie sytości nie trwa długo, co sprawia, że sięgamy po kolejną porcję, osiągając efekt zgoła inny niż ten, który chcielibyśmy uzyskać.
Kisiel instant
Intensywny smak i aromat sproszkowanego kisielu zalewanego wodą lub dodawanego do wrzątku nie jest efektem wprowadzenia do składu ekstraktu z naturalnych owoców. Za właściwości proszku odpowiadają sztuczne ulepszacze i barwniki. Kisiel można wykonać samodzielnie, wykorzystując w tym celu mąkę ziemniaczaną i samodzielnie przygotowaną konfiturę.
Ciastka
Pyszne i słodkie ciastka, które możemy kupić w każdym sklepie spożywczym, nie dostarczają zbyt wielu składników odżywczych. W ich składzie można natomiast znaleźć dużą ilość cukru i tłuszcze trans podnoszące poziom złego cholesterolu we krwi.
Częstym argumentem podnoszonym w dyskusji na temat zdrowego odżywiania są wysokie koszty przejścia na dietę układaną w oparciu o pełnowartościowe produkty. Analizując ceny w stosunku do ilości, możemy jednak szybko dojść do wniosku, że wybieranie produktów wysokoprzetworzonych to mało opłacalna opcja. Kupując je, płacimy także za kosztowny proces produkcji.
Podziel się
Bardzo dobry artykuł. Ale o waflach ryżowych nie miałam pojęcia
[…] niezdrowych posiłków, mocno przetworzonej żywności i dbanie o różnorodność składników, pomaga zapobiegać wielu groźnym chorobom. Dieta fit […]