Chrzan – właściwości odżywcze oraz zdrowotne
Pogłoski o tym, że chrzan jest znakomitym orężem w walce z przeziębieniami, infekcjami i innymi niedyspozycjami organizmu, nie są przesadzone. Niestety, nie każdy powinien go jeść, ze względu na specyfikę tej rośliny uprawnej. Jeśli jesteście ciekawi dlaczego, udajcie się z nami w podróż po wiedzę o niniejszym produkcie.
Chrzan pospolity pochodzi z rodziny kapustowatych. Choć zalicza się do grona roślin uprawnych, to ma tendencje do występowania w dzikim wydaniu. Powszechnie spotykany w Europie, Azji, w Ameryce Północnej, a także w Nowej Zelandii. Na Starym Kontynencie znany jest od XI wieku. W Polsce zaś występuje pospolicie na obszarze całego kraju. Chrzan ma wiele zastosowań, zarówno jako roślina uprawna i niezbywalny atut sztuki kulinarnej, ale również jako surowiec zielarski oraz roślina lecznicza.
Właściwości odżywcze i prozdrowotne chrzanu
Być może trudno traktować chrzan w charakterze składnika, który odgrywa pierwszoplanową rolę w codziennej diecie, ale warto spojrzeć na niego łaskawym okiem w kontekście jej uzupełnienia w składniki mineralne i witaminy. Dlaczego? Korzeń chrzanu jest znakomitym źródłem witaminy B1, B2, B6 oraz potasu, wapnia, magnezu, żelaza i fosforu. Ponadto, dobroczynnie wpływa na organizm człowieka.
Chrzan dobry przy przeziębieniu
Chrzan okazuje się być niezastąpionym środkiem w walce z przeziębieniem. Dzięki właściwościom przeciwbakteryjnym oraz antywirusowym stosowany jest od wieków przy infekcjach dróg oddechowych. Działa też wykrztuśnie. Olejki eteryczne w nim zawarte mogą przynosić ulgę przy bólach głowy. Świeży korzeń chrzanu zawiera także dość dużą ilość witaminy C, która dodatkowo wzmacnia odporność organizmu i skraca czas trwania infekcji.
Silne działanie przeciwbakteryjne chrzanu
Glukozynolany to związki występujące naturalnie w korzeniu chrzanu. Znane są one z działania zbliżonego do antybiotyków (dawniej stosowany był w leczeniu gruźlicy). Dlatego też regularne spożywanie świeżego chrzanu może zapobiegać infekcjom układu moczowego, a nawet chronić przed rozwojem – odpowiadającej za wrzody żołądka i dwunastnicy – bakterii Helicobacter pylori.
Działanie chrzanu dobre na nieżyty żołądka
W ten oto sposób dotarliśmy do żołądka, a więc opowiemy więcej na temat roli chrzanu w zwalczaniu jego nieżytu. W tradycyjnej medycynie ludowej wykorzystywano go m.in. przy niestrawnościach i bólach brzucha. Warto jednak wiedzieć, że chrzan ma ostrą naturę, a przez to może być niewskazany dla osób z zaleceniami stosowania diety łatwostrawnej. Również osoby z nadmiernym wydzielaniem kwasu żołądkowego powinny ograniczać spożycie tego produktu.
Działanie antynowotworowe chrzanu
Chrzan ma jeszcze jeden niezaprzeczalny atut. W badaniach przeprowadzanych na komórkach nowotworowych udowodniono, że może on hamować rozrost komórek rakowych okrężnicy, płuc i żołądka. Związkami odpowiedzialnymi za efekt przeciwnowotworowy są, wspominane już wcześniej, glukozynolany.
Chcę zamówić warzywa od RolnikówChrzan w ciąży
Chrzan jest niewątpliwie produktem bardzo aromatycznym, co z jednej strony nadaje mu charakteru i działania prozdrowotnego, ale z drugiej strony – może być zbyt mocną przyprawą dla kobiety w pierwszym trymestrze ciąży. To właśnie w tym czasie przyszła mama odczuwa bardziej niż normalnie wszystkie smaki i zapachy. Jeśli jednak kobieta nie odczuwa żadnych negatywnych objawów to chrzan śmiało można wprowadzić do diety ciężarnej. Warto zrobić to w oparciu o świeży chrzan bez dodatków konserwantów (produkt występujący najczęściej sezonowo).
Chrzan podczas karmienia piersią
Niewielkie ilości chrzanu można wprowadzać do jadłospisu młodej mamy, pod warunkiem, że nie szkodzi to ani mamie, ani dziecku.
Chrzan w diecie dziecka i dorosłego
Na dzień dobry niespodzianka. Jeśli nie wiecie, czym zastąpić masło przy smarowaniu pieczywa, to chrzan jako pierwszy dumnie wypnie pierś. W ten sposób możecie z samego produktu zyskać dużą dawkę witamin oraz składników mineralnych i jednocześnie oszczędzić sporą porcję kalorii pochodzących z tłuszczów. Jest to szczególnie ważne w przypadku osób stosujących diety odchudzające, a także dla tych wszystkich, którzy dbają o linię. Pewnie zastanawiacie się, czy chrzan wskazany jest w diecie waszych pociech. Otóż dzieci, które ukończyły 3 rok życia, mogą – jeśli lubią – regularnie spożywać niniejszy produkt. Jednak we wcześniejszym okresie nie jest zalecany, ponieważ mógłby negatywnie wpłynąć na bardzo delikatny układ pokarmowy malucha.
Kilka przykładów ciekawych, smacznych i zdrowych połączeń dodatkiem chrzanu:
- bułka grahamka posmarowana chrzanem z plasterkiem awokado i szczyptą soli,
- pieczone buraczki pokrojone w cienkie plasterki z dodatkiem chrzanu i soku z cytryny,
- zupa krem z kalafiora ze śmietaną i chrzanem doprawiona dużą ilością koperku.
Dobroć, na którą trzeba uważać
Mogliście się przekonać, że chrzan to roślina, która kryje wiele dobrodziejstw i naprawdę skutecznie wspiera nas, podobnie jak cebula czy czosnek, kiedy borykamy się ze stanami chorobowymi. Ponadto z punktu widzenia prawidłowego żywienia chrzan jest dobrym uzupełnieniem pełnowartościowej, zdrowej diety. Jednak kilka powyższych przykładów pokazuje również, że nie należy szarżować z jego używaniem, aby nie wpędzić się w kłopoty.
* O odżywczych i zdrowotnych właściwościach chrzanu opowiadała Ewa Ceborska-Scheiterbauer – ekspert platformy zakupowej LokalnyRolnik.pl.