Daktyle świeże czy suszone – co wybrać?
Owoce świeże tradycyjne stawiane są przed suszonymi – jednak co zrobić w wypadku, gdy w danym kraju w przystępnej cenie oferowane są jedynie owoce suszone, natomiast świeże są kilka razy droższe? W Polsce tego rodzaju sytuacja ma miejsce chociażby z daktylami, które w postaci świeżej importowane są do nas zwykle z Izraela i kosztują w zależności od odmiany ok. 90 zł za kilogram. Ich suszone odpowiedniki są zazwyczaj trzykrotnie tańsze. Warto zatem zadać pytanie, czy warto zapłacić wyższą cenę za owoce świeże?
Owoce suszone, czyli jakie?
Większość naturalnie suszonych owoców niemal nie różni się składem chemicznym od owoców świeżych: jeśli będziemy dbać o to, by wybierać te, które suszone są metodami naturalnymi, nie powinniśmy obawiać się ani utraty wartości odżywczych, ani dodatkowych konserwantów. W przypadku daktyli kwestia wyboru pomiędzy formą świeżą a suszoną jest istotna z powodów potencjalnych powikłań chorobowych: cukrzycy mogą spożywać jedynie daktyle świeże, ponieważ przetworzone mają bardzo wysoki indeks glikemiczny (aż do 104).
W przypadku sporej grupy owoców suszonych na skalę przemysłową wykorzystuje się sztuczną obróbkę termiczną – jeden z nielicznych wyjątków, kiedy proces ten jest często przeprowadzany metodą naturalną, dotyczy właśnie zbioru daktyli. Mogą one zostać zerwane z drzewa już po ususzeniu przez działanie promieni słonecznych, a dla bezpieczeństwa przechowywania producent konserwuje je niekiedy dodatkowo dwutlenkiem siarki, stosowanym w niewielkiej ilości. Tak suszony daktyl niemal nie różni się składem od owocu świeżego, jest jedynie pozbawiony wody. Podobnie jest w przypadku przemysłowej obróbki termicznej. Jedynie zbyt intensywna konserwacja owoców może sprawić, że staną się szkodliwe dla człowieka: najłatwiej unikać tego rodzaju podejrzeń, wybierając daktyle z oznaczonym pochodzeniem i rodzajem produkcji.
>> Czym zastąpić cukier – 10 alternatyw <<
Daktyle – witaminy i minerały
Choć owoce te pochodzą z krajów o suchym, niegościnnym klimacie, to wbrew pozorom zawierają sporą dawkę witamin i minerałów. W pewnych kategoriach są absolutnymi rekordzistami, jeśli chodzi o zawartość danego pierwiastka.
- Potas: to właśnie pod względem zawartości tego pierwiastka daktyle biją na głowę całą konkurencję, z bananami na czele (ma średnio o 50% więcej potasu); potas ma wpływ na ciśnienie krwi i reguluje prace serca, bierze udział w syntezie białek, wspomaga układ nerwowy i mięśnie;
- Magnez: niezbędny nie tylko dla pracy serca i nerwów, ale też dla podstawowych przemian energetycznych w obrębie naszego organizmu;
- Fosfor: odpowiada za układ kostny i nerwowy;
- Cynk: wzmacnia naszą odporność na infekcje, wspomaga koncentrację, włosy i paznokcie;
- Żelazo: bezpośrednio wpływa na zdolność krwi do transportu tlenu, oddziałuje również na układ odpornościowy i nerwowy;
- Witaminy z grupy B: kluczowe dla układu nerwowego i przemian metabolicznych.
Daktyle zawierają również:
- Przeciwutleniacze, które zwalczają wolne rodniki, czyli cząsteczki odpowiadające za starzenie się organizmów żywych;
- Związki fenolowe: w niewielkich stężeniach (a takie występują właśnie w daktylach) są bakteriobójcze;
- Salicylany: pochodną kwasy salicylowego jest choćby … aspiryna, jednak w przeciwieństwie do niej salicylany nie podrażniają żołądka.
Chcę zamówić ekologiczne daktyle
Daktyl jako lekarstwo
Zarówno suszony, jak i świeży owoc ma działanie obniżające poziom cholesterolu we krwi, przeciwzapalne i przeciwbólowe oraz wzmacniające odporność organizmu. Może być pomocny w chorobach układu krążenia, problemach z układem pokarmowym (zwłaszcza zespół drażliwego jelita) czy osteoporozie. Ze względu na wysoką zawartość błonnika, daktyle są świetnym remedium na problemy z perystaltyką jelit. W sporcie wykorzystywane są jako silne źródło energii. Suszone bądź świeże owoce coraz powszechniej stosuje się też jako żywność alkalizującą (daktyle dobrze radzą sobie z odkwaszaniem organizmu). Warto pamiętać, że jedynie świeże owoce mają właściwości obniżające poziom cholesterolu oraz cukru we krwi. Daktyle w każdej postaci zawierają sporo witaminy A wraz z luteiną i lecyną, przez co stanowią one idealne wsparcie dla zmęczonych i osłabionych oczu.
Chcę zamówić ekologiczne daktyle
Daktyle – odmiany
Daktyle są bardzo niejednorodną grupą: znajdziemy w niej owoce miękkie (jak uwielbiany, choć kosztowny Medjool), półtwarde (Deglet Noor) i twarde (jak Thoory). W zależności od odmiany zmienia się nie tylko twardość samego owocu, lecz także skład chemiczny daktyla – warto o tym pamiętać, ponieważ właśnie różnice w odmianie są podstawową przyczyną rozpiętości cenowej daktyli w naszym kraju.
Różnice pomiędzy daktylem suszonym a świeżym
+ daktyl świeży będzie miał niższy indeks glikemiczny, co pozwoli spożywać go w niewielkich ilościach choćby cukrzykom (IG świeżych to max 54, natomiast suszonych nawet 104);
+ skład chemiczny owoców może się różnić na niekorzyść suszonych w dwóch sytuacjach: kiedy proces suszenia był przyśpieszany maszynowo w wysokiej temperaturze oraz gdy producent lub dystrybutor używał konserwantów w rodzaju E210 czy E211.
>> Racuszki jabłkowe z kaszy jaglanej z kremem daktylowym <<
Wybierając daktyle świeże lub suszone, powinniśmy kierować się następującymi względami:
- Jeśli jesteśmy cukrzykami bądź jesteśmy zagrożeni tą chorobą, unikamy kategorycznie daktyli suszonych;
- Jeśli potrzebujemy zawartych w nich substancji ważnych dla zdrowia i nie jesteśmy cukrzykami wybieramy w zależności od zawartości naszego portfela: jeśli nas na to stać, wybieramy produkt świeży;
- Jeśli używamy daktyli okazjonalnie lub do konkretnej receptury i nie jesteśmy cukrzykami, możemy poprzestać na zakupie dobrej klasy daktyli suszonych (koniecznie czytajmy jednak ich skład i unikajmy tych konserwowanych bądź dodatkowo słodzonych).